Ból jest subiektywnym – przykrym i negatywnym wrażeniem zmysłowym i emocjonalnym. Powstaje pod wpływem czynników uszkadzających tkanki organizmu. Możemy mierzyć nasilenie bólu za pomocą skal, takich jak NRS, VAS czy VRS.
Ból w chorobie nowotworowej
Ból u pacjentów onkologicznych jest przykrym odczuciem spowodowanym chorobą nowotworową. W jego powstawaniu biorą udział nie tylko mechanizmy receptorowe. Ważną rolę odgrywają czynniki psychologiczne i socjalne.
Ból towarzyszy ponad połowie pacjentów onkologicznych. Może mieć różny charakter – ostry, przewlekły… najczęściej jest to stały ból z okresami zaostrzeń. Może być spowodowany bezpośrednio przez nowotwór, przez wyniszczenie nowotworowe, choroby współistniejące czy przez samo leczenie przeciwnowotworowe.
Jak leczyć ból?
Ogóle zasady leczenia bólu wg WHO to stosowanie leków, jeżeli jest to możliwe głównie drogą doustną. Należy podawać leki regularnie, a nie tylko w razie nasilenia bólu i powinno się stosować leki przeciwbólowe zgodnie z drabiną analgetyczną.
DRABINA ANALGETYCZNA WHO w połączeniu z innymi metodami leczenia bólu
Źródło: https://www.mp.pl/interna/chapter/B16.II.22.1.
Zaczynamy od stosowania leków przeciwbólowych z I grupy. W przypadku nieskuteczności odpowiednio dodajemy leki opioidowe i rozważamy zastosowanie koanalgetyków.
W leczeniu bólu nowotworowego ma też duże znaczenie terapia niefarmakologiczna, do której zaliczamy blokady nerwowe, leczenia operacyjne, przezskórną elektrostymulację nerwów, fizjoterapię oraz radioterapię.
Radioterapia w walce z bólem
Radioterapia jest metodą pierwszego wyboru w przypadku zlokalizowanego bólu związanego z przerzutami do kości. Jest to skuteczna metoda, której celem jest ustąpienie lub zmniejszenie dolegliwości bólowych. Pozwala ograniczyć objawy i, co ważne, przy jednocześnie małym ryzyku powikłań. Związane jest to ściśle z tym, że naświetlane są konkretne miejsca powodujące ból.
Ten sposób leczenia wskazany jest przy bólach w przebiegu przerzutów raka do kości, tkanek miękkich, mózgu czy rdzenia kręgowego.
Dzięki radioterapii zwykle skutecznie i na dość długi okres uzyskujemy ustąpienie bólu. Związane jest to z osłabieniem i regresją guza. Efekt przeciwbólowy osiąga największy swój efekt po około trzech tygodniach od zakończenia terapii.